Praufność

Ludzkość u progu nowej świadomości – NŚ 12/2021

Czas, w którym żyjemy, Jean Gebser nazywa jednym z wielkich punktów zwrotnych w dziejach cywilizacji. To, co nadal czyni jego pracę tak atrakcyjną i ważną, sprowadza się do tego, że patrzy on na historię ludzkości, jak również trwający od dawna globalny kryzys, z innej perspektywy, oferując nadzieję na wyjście z impasu. Kiedy po raz pierwszy opublikowano badania Gebsera na temat ludzkiej świadomości, uznano je za jedne z najbardziej kontrowersyjnych hipotez, jakie pojawiły się w XX w.

Kim był Jean Gebser? Szwajcarskim psychologiem i antropologiem, uczniem Carla Gustava Junga. Mówiąc prawdę, bardzo trudno sklasyfikować jego naukową działalność, ponieważ zajmował się różnymi dziedzinami wiedzy, począwszy od językoznawstwa, przez historię, a na szeroko pojętej duchowości i fizyce kwantowej kończąc. Do intelektualnych przyjaciół Gebsera należeli m.in. fizycy Werner HeisenbergCarl Friedrich von Weizsacker, biolog Adolf Portmann oraz tybetolog i przywódca duchowy Lama Angarika Govinda.

Urodził się w 1905 r. w Poznaniu. Jako dziecko uczęszczał do prywatnej placówki edukacyjnej we Wrocławiu, humanistycznego gimnazjum w Królewcu, a potem szkoły przyklasztornej w Rossleben. Ten czas w Europie, to niezwykły ferment intelektualny: Zygmunt Freud publikuje swą przełomową pracę Objaśnianie marzeń sennych; Albert Einstein ogłasza szczególną teorię względności; Edmund Husserl, nieznany wówczas austriacki filozof, przedstawia zręby jednej z najbardziej wpływowych szkół myśli filozoficznej XX wieku, a mianowicie fenomenologii. Był to również okres powrotu do źródeł okultystycznych i poszukiwania odpowiedzi na najważniejsze pytania egzystencjalne w oparciu o szeroką tradycję ezoteryczną.

Kiedy Gebser ma 17 lat, jego ojciec – prawnik – popełnia samobójstwo, wyskakując przez okno. To duży cios dla dorastającego chłopaka. Zresztą dzieciństwa w ogóle nie wspomina on dobrze. W pisanym później pamiętniku odnotuje znamienne słowa:

Rodzina i kraj to dwie główne przeszkody w indywidualnym rozwoju.

Ucieczką od problemów rodzinnych staje się dla niego literatura, dlatego podejmuje pracę w magazynie literackim Fischzug. W roku 1922, z powodu problemów finansowych, jakie pojawiły się po zgonie rodzica, jest zmuszony spędzić dwa lata na stażu w banku. Trafia do Berlina, gdzie zapoznaje się z poezją Rainera Marii Rilkego, która wywrze duży wpływ na całe jego życie. Czyta Schopenhauera i Freuda, o którym powiada: …świetny przewodnik po Hadesie, ale czy nas z niego wyprowadzi?

Dalsza treść jest płatna

 

Czytaj bez ograniczeń

Odblokuj treści
(najczęściej zadawane pytania)