Nagroda Honorowa NŚ za 2023 r. – Dr Zofia Weaver
Nagroda Honorowa Nieznanego Świata im. Marka Rymuszko za 2023 rok dla dr Zofii Weaver
– członkini rady Brytyjskiego Towarzystwa Badań Parapsychicznych (SPR), byłej redaktorki Journal of the Society for Psychical Research, autorki książek, artykułów, tłumaczki, która podjęła się trudu przełożenia na język angielski najważniejszych prac dotyczących mediów i jasnowidzów funkcjonujących w międzywojennej Polsce. Długoletniej współpracowniczki Nieznanego Świata.
Zofia Weaver urodziła się w Katowicach; do Wielkiej Brytanii wyjechała w 1980 r. – studiować na Uniwersytecie w Nottingham. Już dwa lata później dołączyła do SPR. Od dwudziestu lat interesuje się badaniami parapsychologicznymi. Jej szczególny wkład w ten obszar tematyczny stanowi systematyczne przybliżanie anglojęzycznym czytelnikom dorobku polskiej parapsychologii, w tym głównie mediumizmu i jasnowidzenia. Razem z wytrawnymi badaczami Mary Rose Barrington oraz profesorem Ianem Stevensonem (naukowcem zajmującym się m.in. reinkarnacją) – napisała książkę A World in a Grain of Sand (2005) (Świat w ziarenku piasku) o Stefanie Ossowieckim, urodzonym w Rosji i pochodzącym z wyższych sfer biznesmenie, którego w 1944 r. zamordowali naziści. Jego zdolności jasnowidzenia zostały szczegółowo przetestowane przez badaczy francuskich – Gustave’a Geleya i noblistę Charlesa Richeta. W książce znalazło się wiele przykładów wskazujących na szeroki wachlarz paranormalnych umiejętności tego sensytywa, przedstawiono też jego postać oraz wyznawaną filozofię.
Kolejna ważna publikacja Zofii Weaver ukazała się w 2015 r. Była to książka Other Realities? The Enigma of Franek Kluski’s Mediumship (Inne rzeczywistości? Tajemnica mediumizmu Franka Kluskiego). Kluski (właśc. Teofil Modrzejewski), zawodowo związany z bankowością i dziennikarstwem, brał udział w seansach jako medium w latach 1918–1925. Jak napisano w notce na okładce tomu: Wiele informacji na temat Kluskiego było dotąd dostępnych wyłącznie w języku polskim (…). Książka, bazując na oryginalnych polskich źródłach, poprzez namalowanie szczegółowego portretu mężczyzny w kontekście czasów, w jakich żył, pragnie skorygować pominięcie Kluskiego w galerii wielkich światowych mediów.
Trzecia książka p. Zofii, napisana wspólnie z policjantem Krzysztofem Janoszką – The Mind at Large: Clairvoyance, Psychics, Police and Life after Death: A Polish Perspective (2023) (Umysł na wolności: jasnowidzenie, media, policja i życie po śmierci – perspektywa polska) opowiada o współczesnym jasnowidzu znad Wisły – Krzysztofie Jackowskim, który zgromadził unikatowe w skali świata dossier, złożone z policyjnych podziękowań, potwierdzających jego udział w wielu śledztwach kryminalnych. Tworzona przez ponad dwie dekady dokumentacja została zweryfikowana przez młodego sierżanta policji – współautora tomu, który wcześniej napisał pracę dyplomową na temat wykorzystywania mediów w działaniach policji, przeciwstawiając się tym samym narracji rzecznika prasowego Komendy Głównej Policji, który publicznie ogłosił, że jasnowidze, z punktu widzenia organów ścigania, są bezużyteczni. Tom Zofii Weaver i Krzysztofa Janoszki został wyróżniona prestiżową Nagrodą Stowarzyszenia Parapsychologicznego (Parapsychological Association), przyznawaną od 2015 r. w celu uhonorowania książek z zakresu parapsychologii, które – jak napisano na stronie internetowej Stowarzyszenia: wnoszą znaczący wkład do nauki i dyskusji kulturowej, toczącej się wokół implikacji, jakie stwarza parapsychologia. Polską edycję książki na początku 2024 r., w serii Rubieże X, wyda bydgoskie Wydawnictwo Bibliotekarium.
Obok trzech wymienionych pozycji, stanowiących istotne dokonanie na polu badań parapsychicznych, Zofia Weaver przetłumaczyła wybrane fragmenty broszur Zjawisk mediumistycznych pióra Juliana Ochorowicza, które u nas ukazały się w latach 1913–1915. Można znaleźć w nich opisy spotkania naukowca w Rzymie (1893) z Eusapią Palladino, włoską praczką i uzdolnionym medium w jednej osobie oraz jej późniejszych wizyt w Warszawie. Ze względu na niechęć środowisk naukowych do zjawisk spirytystycznych, zapiski te opublikowano dopiero po 19 latach.
Ukoronowaniem translatorskich dokonań Zofii Weaver jest jej przekład na język angielski monumentalnej pracy podpułkownika Norberta Okołowicza z 1926 r. Wspomnienia z seansów z medium Frankiem Kluskim, zawierającej blisko sto zdjęć i prezentującej ogromną liczbę wypowiedzi naocznych świadków zjawisk, które pojawiały się na spotkaniach z Modrzejewskim. To kolejny unikatowy materiał, prawdziwy biały kruk poszukiwany przez badaczy z całego świata, który udostępniony w języku angielskim, dotrze bez przeszkód do zachodniego czytelnika.
Wyjątkowość tego raportu polega m.in. na tym, iż świadkami paranormalnych manifestacji (nierzadko udokumentowanych na fotografiach) byli profesorowie, np. Gustave Geley – dyrektor Instytutu Metapsychicznego w Paryżu; Cammille Flammarion – popularny francuski astronom; czy James Hewat McKenzie – honorowy dyrektor brytyjskiego College of Psychic Science. W gronie polskich parapsychologów znajdowali się: inż. Piotr Lebiedziński, Prosper Szmurło, założyciel i prezes Polskiego Towarzystwa Psycho-Fizycznego, a także lekarze: Ksawery Watraszewski i Tadeusz Sokołowski. Na seansach nie zabrakło również postaci znanych ze świata polityki, kultury i biznesu. Wymieńmy choćby Józefa Piłsudskiego, Józefa Becka, Witkacego, Tadeusza Boya-Żeleńskiego, czy Juliusza Osterwę.
Konsekwentna praca popularyzatorska i translatorska Zofii Weaver jest godna szacunku i najwyższej pochwały. Dzięki niej środowisko parapsychologów zyskało szeroki dostęp do polskich materiałów archiwalnych, które na tle tego, co znajduje się w światowych bibliotekach, stanowią źródła de facto unikatowe, które powinny zostać poddane dogłębnym analizom naukowym. Tym samy Zofia Weaver stała się ambasadorką naszej kultury, swe działania traktując jako misję, nigdy nie zabiegając o splendor, ani o gratyfikacje.
Cieszymy się, że p. Zofia od lat współpracuje z naszym miesięcznikiem – i życzymy jej dalszych, twórczych sukcesów w propagowaniu osiągnięć polskiej parapsychologii na arenie międzynarodowej.
Brytyjskie Towarzystwo Badań Parapsychicznych (SPR) powstało w 1882 r. i jest to historycznie rzecz biorąc najbardziej wpływowa organizacja na świecie, zajmującą się badaniem zjawisk psi (z pogranicza). W gronie jej założycieli byli m.in.: Edmund Gurney, Frederick F.W.H. Myers, Henry Sidgwick i Sir William Crookes. SPR przyjęła za cel zbadanie takich zjawisk jak: spirytyzm, manifestacje zjaw, nawiedzone domy i zdolności parapsychiczne – w sposób naukowy, poddając je rzetelnym analizom i testom. Organizacja ta od samego początku składała się z cenionych filozofów i uczonych, a utworzono ją na kształt akademickiego towarzystwa naukowego, zabiegając o poważne traktowanie przez społeczność akademicką. SPR w dużej mierze stanowiło elitę – i pozostawało związane nie tylko z wyższymi szczeblami szkolnictwa wyższego, lecz także z klasą rządzącą późnowiktoriańskiej Anglii.
Praca oraz działania, jakie ludzie ci włożyli w swoje przedsięwzięcie, zaowocowały ogromną liczbą artykułów i obszernych raportów publikowanych przez lata w Society’s Journal and Proceedings oraz w licznych książkach napisanych z myślą o szerokim gronie odbiorców. Czyniąc to wszystko, SPR przydało zjawiskom psi pewną, trudną do podważenia, wiarygodność, gwarantując niejako, iż nie są to złudzenia lub oszustwa. Spopularyzowało też pojęcia takie jak telepatia (ukute przez jednego z założycieli SPR, Fredericka F.W.H. Myersa) i położyła podwaliny pod parapsychologię eksperymentalną, odnoszącą sukcesy dziś – w XXI wieku.
Na czele Towarzystwa Badań Parapsychicznych stoi Prezydent. Obecnie stanowisko to piastuje prof. Adrian Parker – psycholog kliniczny, a jego z‑cą jest wcześniejszy wieloletni prezes, dr Richard S. Broughton, autor wydanej także u nas książki Parapsychologia – nauka kontrowersyjna (1994). Funkcjonuje również Rada, złożona z 18 członków. Siedziba Towarzystwa mieści się w Londynie, przy Vernon Mews. Archiwum czasopism i materiałów znajduje się w niezależnej bibliotece internetowej Lexscien oraz w Bibliotece Uniwersytetu Cambridge. SPR nadal archiwizuje i klasyfikuje opisy przypadków, jak też wyniki badań, które są regularnie publikowane w kwartalniku Journal of the Society for Psychical Research. Wydaje również (nieregularnie) antologię SPR Proceedings oraz czasopismo Paranormal Review. Jest też gospodarzem dorocznej konferencji naukowej.
Na stronie internetowej SPR można przeczytać: Prace prowadzone przez Towarzystwo nieuchronnie doprowadziły do konfliktu ze sceptykami, którzy zakładają, że można i należy wskazać czysto naturalistyczne wyjaśnienia zjawisk „psi”, i którzy starają się zreinterpretować dokonane już ustalenia badaczy w takich kategoriach, jak „oszustwo” i „błędne postrzeganie”. W ostatnich latach w tej dziedzinie nasiliła się kampania prowadzona przez aktywistów motywowanych ideologicznie, pragnących zniechęcić do zainteresowania się tymi zagadnieniami, aby doszło do opowiedzenia się za naukowym naturalizmem przeciwko domniemanej groźbie gloryfikowania „przesądów”. Skutek tych działań jest szczególnie widoczny w Wikipedii, internetowej encyklopedii o „otwartej treści”, gdzie artykuły traktujące o psi są obecnie zawsze „równoważone” z negatywnymi opiniami sceptycznie nastawionych autorów i działaczy, co przybrało taki wymiar, iżstały się one treściami mylącymi i wprowadzającymi w błąd. SPR natomiast niezmiennie podkreśla znaczenie obiektywnych badań oraz wartość bezstronnego wyjaśniania faktów, niezależnie od ich metafizycznych implikacji.
Related Posts
About The Author
Admin
nieznanyswiat.uk@gmail.com